Wylewka w domu i mieszkaniu
Cechy wylewek anhydrytowych
W budownictwie stosuje się tradycyjne wylewki cementowe oraz
nowoczesne - anhydrytowe, które opisujemy w niniejszej
publikacji.
Spoiwem jest w nich odwodniony siarczan wapnia (anhydryt). Podkład
związany z podłożem ma 1-2,5 cm grubości, niezwiązany - 2,5-3 cm,
pływający (oddzielony od elementów konstrukcyjnych budynku taśmami
lub przekładkami dylatacyjnymi) - 3,5-5 cm.
Cienkie i szybko schnące
Istotną zaletą wylewek anhydrytowych jest możliwość uzyskania niemal idealnie równej i gładkiej powierzchni, bowiem dzięki płynnej konsystencji mają one właściwości samopoziomujące; nie wymagają też szlifowania. Dzięki temu można obniżyć koszty związane z pracami wykończeniowymi, w tym zmniejszyć zużycie kleju w przypadku układania okładzin ceramicznych oraz skrócić czas wykonania posadzki (czyli wierzchniej warstwy podłogi).
Jastrychy anhydrytowe mają właściwości samopoziomujące; ich powierzchnia jest gładka i równa.
Wylewki anhydrytowe wykonuje się bardzo łatwo, możliwe jest też wykonywanie dużych powierzchni w krótkim czasie i przy stosunkowo niewielkich nakładach robocizny.
Bardzo ważną cechą jest krótki czas wysychania. Uzależniony on jest od trzech podstawowych czynników: grubości wylewki, temperatury otoczenia oraz cyrkulacji powietrza. Duża wytrzymałość tych wylewek sprawia, że ich grubość nie jest duża - np. w przypadku podłogi ocieplanej styropianem może to być tylko 35 mm.
Już po dwóch dniach od wylania można pomieszczenia wietrzyć, tworząc przeciągi. Przyspiesza to schnięcie wylewki, ale nie powoduje jej pękania. W przypadku wylewek anhydrytowych wykonanych na ogrzewaniu podłogowym czas wysychania jest jeszcze krótszy, bowiem już w 7 dni po wylaniu można uruchomić ogrzewanie.
Bez dylatacji i efektu "miski"
W wylewkach anhydrytowych podczas wiązania nie występuje skurcz znany z wylewek cementowych. Nie wymagają one zatem dylatowania, nawet jeśli wykonywana powierzchnia ma więcej niż 25 m2. Daje to większą swobodę wykańczania podłogi i nie psuje jej wyglądu widokiem profili dylatacyjnych. W omawianych wylewkach nie powstają również odkształcenia, zwane potocznie "efektem miski".
Ogrzewanie podłogowe
Wylewki anhydrytowe bardzo dobrze spełniają swoje zadanie jako element systemu ogrzewania podłogowego. Charakteryzują się wysokim współczynnikiem przenikania ciepła (λz=1,66-1,87 W/mK), są także pozbawione pęcherzy powietrza.
Dzięki temu ciepło wytwarzane przez instalację grzewczą szybko i łatwo przepływa do pomieszczenia. Płynna konsystencja wylewki ułatwia wykonanie ogrzewanej podłogi, gdyż materiał szczelnie otula przewody grzewcze. Grubość warstwy wylewki ponad instalacją może wynosić zaledwie 35 mm, co daje niewielki współczynnik oporu przewodzenia ciepła, a także mniejszy ciężar wylewki. To z kolei sprawia, że wylewki te można stosować także na stropach drewnianych.
Wykonanie wylewki
Chociaż wykonanie wylewki anhydrytowej jest łatwe i nieskomplikowane, trzeba jednak stosować się do zaleceń związanych z technologią wykonania.
Przygotowanie podłoża
Sposób przygotowania podłoża uzależniony jest od systemu, w jakim wykonana zostanie wylewka (inaczej: jastrych). Zawsze jednak podłoże musi być stabilne i nośne.
Jastrych zespolony - czyli trwale związany z podłożem, jest stosowany jako warstwa dociążająca stropów ciężkich o masie przekraczającej 300 kg/m2. Lepsza jest wówczas izolacyjność akustyczna stropu. Inne zastosowanie to warstwa wyrównująca, np. podczas remontu, układana na starym podkładzie. Podłoże należy staranie oczyścić, odkurzyć i zagruntować, najlepiej środkiem gruntującym pochodzącym od tego samego producenta co wylewka. Podłoża chłonne należy gruntować dwukrotnie, mieszając preparat z wodą w proporcjach 1:2 przy pierwszym nakładaniu oraz 1:1 przy drugim.
Jastrych pływający - czyli oddzielony od elementów konstrukcji budynku. Wykonuje się go na warstwie izolacji termicznej lub przeciwdźwiękowej. Materiałem izolacyjnym zazwyczaj są płyty styropianowe lub z wełny mineralnej. Należy zwrócić uwagę, by taśmy dylatacyjne oraz papier parafinowy, które oddzielają wylewkę od konstrukcji budynku, tworzyły szczelną wannę. Chodzi o to, aby płynny jastrych nie przedostał sie pod styropian i nie wypchnął go do góry.
Przed wylaniem podkładu należy, zgodnie z projektem, wyznaczyć grubość warstwy. Stosuje się w tym celu tzw. repery wysokościowe, na których za pomocą poziomnicy zaznacza się planowaną wysokość wylewki.
Reper wysokościowy.
Płynny jastrych szczelnie otula przewody grzewcze. Układa się go w dwóch warstwach.
Wykonanie wylewki
Wysokość wylewki ustala sie przy pomocy poziomnicy wodnej lub laserowej oraz reperów wysokościowych, nazywanych też stojakami niwelacyjnymi.
Przygotowanie zaprawy.
Wylewka anhydrytowa jest fabrycznie przygotowaną suchą mieszanką, która należy rozrobić z wodą w proporcjach podanych przez producenta. Jastrych można przygotować maszynowo, wówczas wsypuje się zawartość worków do kosza zasypowego agregatu. Przy wykonywaniu mniejszych powierzchni składniki można przygotować ręcznie. Zawartość worka wsypuje się do pojemnika z wodą (zazwyczaj ok. 6,5-7 l wody na 40 kg zaprawy) i dokładnie miesza mieszadłem wolnoobrotowym lub ręcznie, aż do uzyskania jednolitej masy.
Po wymieszaniu zaprawy z wodą trzeba sprawdzić jej konsystencję. W tym celu napełnia się masą puszkę o pojemności 1,3 l, a następnie wylewa zaprawę na podłoże. Średnica rozlanej masy powinna wynosić 38-43 cm.
W przypadku większych powierzchni najkorzystniejsze jest zamówienie jastrychu gotowego do użycia. Jest on dostarczany do silosów i z nich wylewany bezpośrednio w docelowe miejsce.
Wylewanie płynnego jastrychu.
Jastrych wylewa się do wysokości ustalonej na reperach. W trakcie pracy należy systematycznie sprawdzać jego konsystencję i pilnować, by woda nie oddzieliła się od materiału. Na ogrzewaniu podłogowym jastrych wylewa się w dwóch warstwach. Pierwszą zalewa się rury grzewcze do 2/3 wysokości, zaś po związaniu wylewki układa się drugą warstwę o grubości min. 35 mm.
Bezpośrednio po wylaniu, jastrych należy odpowietrzyć przy użyciu specjalnej rurki lub szczotki. Po wykonaniu tej czynności masa samoczynnie się poziomuje.
Czas wysychania jastrychu uzależniony jest od jego grubości oraz warunków panujących na budowie; wynosi ok. 3-4 tygodnie. Proces wysychania posadzki można przyspieszyć, wietrząc dokładnie pomieszczenia już po dwóch dniach od wylania jastrychu.
Knauf radzi:
- W przypadku przygotowywania jastrychu na budowie, warto skorzystać z wylewek anhydrytowych Knauf FE 25, FE 50 i FE 80, dostępnych jako suche mieszanki w workach 40-kilogramowych. Można też zamówić dostawę wylewek w silosie, do wykonania posadzek w całym domu lub w przypadku dużych powierzchni.
- Podczas prowadzenia prac należy pamiętać, iż najczęściej popełniane podczas
wykonywania jastrychów błędy, to: nieprawidłowo przygotowane podłoże, niewłaściwa konsystencja zaprawy (zazwyczaj zbyt rzadka) oraz brak systemowych rozwiązań dylatacji (w przypadku podłóg pływających).