Wybór technologii budowy domu
Domy murowane
W przypadku domów murowanych najważniejszy jest wybór rodzaju
ściany: jedno-, dwu- lub trójwarstwowa. Wpływa on na tempo prac i
koszt inwestycji. Niektóre materiały murowe mają takie parametry,
że bez problemu można wznosić z nich ściany jednowarstwowe.
Najbardziej jednak popularne są te z warstwą ocieplenia, którą
najczęściej stanowi wełna mineralna lub styropian.
Ceramika
Asortyment wyrobów pozwala na wybudowanie całego domu z jednego
rodzaju materiału. Jeśli zależy nam na dobrej izolacyjności
termicznej, można sięgnąć po tzw. ciepłą ceramikę, poryzowaną.
Oprócz cegieł produkowane są także pustaki: szczelinowe oraz
poryzowane. Te ostatnie nadają się na ściany jednowarstwowe.
Cechy materiału
+ trwałość;
+ budowę można rozłożyć na etapy;
+ ściany akumulują ciepło;
+ duża odporność na ogień.
- technologia "mokra" oznacza, że ściany muszą schnąć nawet pół
roku;
- budynek jest ciężki;
- technologia pracochłonna;
Beton komórkowy
Elementy mają niewielką wagę i dobre właściwości izolacyjne. Ich
wymiary (59x24x24 cm) znacznie przyspieszają prace. Dostępne są
szare bloczki, zawierające popioły lotne (tzw. siporeks) oraz białe
- z dodatkiem piasku, droższe, ale bardziej "ekologiczne".
Wyprofilowanie boków we wpusty i wypusty pozwala murować na cienkie
spoiny i nie stosować spoin pionowych. Można z nich budować
zewnętrzne ściany jednowarstwowe.
Cechy materiału
+ dobra izolacyjność cieplna;
+ duża mrozoodporność w stanie suchym;
+ duża wytrzymałość elementów na ściskanie;
+ elementy łatwo jest dociąć;
+ duża odporność ogniowa;
+ krótki czas budowy - ściana z bloczków łączonych na zaprawę
klejową nie musi schnąć;
- duża nasiąkliwość;
- kruchość.
Silikaty
Czyli cegły wapienno-piaskowe służą do wznoszenia ścian
warstwowych; mają zbyt słabą izolacyjność termiczną, żeby można
było wykonywać ściany jednowarstwowe. Stosuje się cegły i bloczki -
pełne oraz z otworami, które można murować na spoinę tradycyjną
oraz cienką. Dostępne są też elementy wyposażone we wpusty i
wypusty oraz cegły elewacyjne.
Cechy materiału
+ odporność na warunki atmosferyczne;
+ dobra akumulacja ciepła;
+ korzystny mikroklimat we wnętrzu;
+ duża odporność na ogień;
- technologia "mokra".
Technologie szkieletowe
Wznoszone są na bazie szkieletu drewnianego oraz stalowego.
Szkielet drewniany - do konstrukcji ścian, stropu i dachu mocuje się poszycie z płyt lub desek, wewnątrz układa się izolację z wełny mineralnej, osłoniętej paro- i wiatroizolacją. Ściany od wewnątrz są wykańczane płytami g-k, z zewnątrz ocieplane wełną mineralną i pokrywane tynkiem. Współczynnik U ściany wynosi ok. 0,24 W/m2K.
Warstwy ściany: 1 - tynk mineralny, 2 - wełna mineralna gr. 8
cm, 3 - płyta wiórowa, 4 - szkielet, 5 - wełna
mineralna gr. 15 cm, 6 - papa, 7 - folia paroizolacyjna, 8 - płyta
g-k, 9 - tapeta, 10 - listwa, 11 - podłoga,
12 -gładź cementowa, 13 - wełna mineralna.
Szkielet stalowy - konstrukcję nośną domu stanowią
zimnogięte elementy stalowe wykonane z ocynkowanych blach o
grubości 0,91,5 mm. Łączy się je w panele, które tworzą konstrukcję
ścian. Ściana od wewnątrz jest obłożona płytami g-k, termoizolację
z wełny mineralnej chroni wiatro- i paroizolacja, z zewnątrz
umieszcza się wodoodporną płytę wiórową lub sklejkę. Ściany ociepla
się z zewnątrz ryflowanymi płytami styropianowymi grubości 5-8 cm.
Współczynnik U ściany wynosi 0,25-0,28 W/m2K..
Cechy technologii
+ krótki cykl budowy;
+ domy energooszczędne;
+ szkielet stalowy jest bardzo trwały;
+- wymagany jest duży reżim technologiczny;
- materiał na szkielet drewniany musi być bardzo dobrej jakości i
właściwie zabezpieczony;
- ściany nie akumulują ciepła.
Betony lekkie
Keramzytobeton - podstawowym elementem jest pustak wyprofilowany po
bokach we wpust i wypust; wewnętrzne otwory mogą być dodatkowo
wypełnione styropianem. Z keramzytobetonu można budować ściany
jednowarstwowe o współczynniku U=0,29 W/m2K.
Trocinobeton - produkowane są elementy ścienne, belki i pustaki
stropowe. Pustak ma 5 komór, z czego trzy są otworami
konstrukcyjnymi, przeznaczonymi do zalania betonem, dwie zaś
wypełnia się materiałem izolacyjnym: granulowaną wełną mineralną
lub włóknami celulozy. Współczynnik U ściany wynosi 0,25 W/m2K. W
tej technologii można wznosić tylko budynki do trzech kondygnacji,
i muszą być one posadowione min. 40 cm nad poziomem gruntu.
Cechy materiałów
+ nieduża waga elementów;
+ łatwe w obróbce;
+ korzystna akustyka we wnętrzach;
+ dobry mikroklimat;
- elementy są kruche;
- technologia budowy "mokra".
Szalunek tracony
Ściany wznoszone są z pustych w środku elementów, układanych
najczęściej po kilka warstw i następnie zalewanych od góry betonem.
Wewnątrz elementów umieszcza się zbrojenie, a ich ścianki
zewnętrzne tworzą właśnie ów szalunek, którego nie usuwa się po
wzniesieniu ścian.
Beton - pustaki tzw. szalunkowe wykonane są z
wibroprasowanego betonu klasy B 15. Dostępne są elementy służące do
wznoszenia ścian (także fundamentowych) oraz kompletne systemy.
Betonowe pustaki mają bardzo gładką powierzchnię, dzięki czemu
wzniesione ściany wewnątrz wymagają tylko szpachlowania i można je
wykańczać, np. tapetując lub malując.
Keramzytobeton - elementy są wyposażane we wpust i wypust,
mają różną liczbę komór. Można z nich wznosić ściany zewnętrzne
jedno-, wielowarstwowe, ściany wewnętrzne nośne oraz ścianki
działowe.
Styropian - kształtki z twardego styropianu mają zamki
ułatwiające łączenie. Elementy ścienne składają się z kształtek
prostych, narożnych prawych i lewych zakręcających pod różnymi
kątami, nadproży oraz kształtek zawiasowych o regulowanym kącie.
Niektórzy producenci oferują elementy dachowe wyposażone w
specjalne schodki, które zastępują łaty. Dostępne na rynku systemy
różnią się nieco między sobą.
Od stycznia tego roku obowiązują nowe przepisy dotyczące
izolacyjności ścian. Obecnie jej współczynnik U musi być mniejszy
niż 0,3 W/m2K. WSZYSTKIE 0,3 WEDŁUG NOWYCH TERCHNOLOGII Ponieważ
jednak jednocześnie weszły w życie paszporty energetyczne, może się
okazać, że ściana spełniająca wymagania jest mimo wszystko "zimna",
niepozwalająca na zaklasyfikowanie jej jako energooszczędnej.
Dlatego, pomimo iż ściana jednowarstwowa może mieć współczynnik U
wynoszący nawet 0,26 W/m2K, to jednak najczęściej wznosi się ściany
dwu- i trójwarstwowe. Przy czym te pierwsze są najtańsze i
najłatwiej modyfikować technologię budowy. Mają też wady, a wśród
nich na pierwsze miejsce wysuwa się gorsza odporność na ogień. Jest
też problem z niszczeniem izolacji termicznej przez zwierzęta.
Gryzonie, ale też np. wróble, lubią robić sobie gniazda w
zewnętrznej warstwie ściany.
Analizując koszty budowy domu, trzeba stwierdzić, że mury i
izolacje stanowią zaledwie 1/3 ceny stanu surowego. Przy czym
koszty materiałów do wzniesienia ściany dwu- i trójwarstwowej są
zbliżone, różne są natomiast kwoty za robociznę - zdecydowanie na
niekorzyść ścian trójwarstowych, jako najbardziej
skomplikowanych.
Technologii murowanych jest kilka, a niektórzy producenci
materiałów oferują, oprócz elementów ściennych także m.in.
nadproża.
Domy drewniane
Ich budową zajmują się wyspecjalizowane firmy. Najczęściej inwestor
musi we własnym zakresie przygotować fundament. Firmy mają katalogi
własnych projektów. Domy takie ocieplane są wełną mineralną od
wewnątrz, żeby nie zakrywać drewnianej elewacji. Współczynnik U, w
zależności od grubości ocieplenia, wynosi 0,25-0,3 W/m2K.
Domy wznosi się z bali o grubości 6-9 cm lub z okrąglaków.
Spotykane są dwa rodzaje konstrukcji:
- blokowy (wieńcowy) - bale układane są jeden na drugim i łączone
na pióro-wpust. W narożnikach domu bale są łączone na tzw.
jaskółczy ogon;
- dylowy - na konstrukcję składają się poziome bale i pionowe
słupy. Słupy umieszcza się przy oknach i drzwiach, zaś bale wsuwa w
wycięcia słupów.
Podsumowanie
Obserwując rynek inwestycji mieszkaniowych w Polsce wyraźnie widać,
że technologie murowane są znacznie bardziej popularne od
budownictwa drewnianego, szkieletowe zaś dopiero w ostatnim czasie
szybciej się rozwija.
Nie wskazujemy, który materiał budowlany jest lepszy, ponieważ
każdy z nich ma swoje wady i zalety. Dokonując wyboru należy brać
pod uwagę szereg czynników, a wśród nich wytrzymałość elementów
murowych. Ściany nośne muszą mieć zatem odpowiednią grubość - o
czym decyduje architekt - muszą być też odpowiednio zaizolowane,
aby elementy nośne budynku nie zamakały, gdyż to powoduje ich
degradację.