TYNKI w cienkiej warstwie
Najczęściej są to tynki mineralne, akrylowe, silikatowe oraz silikonowe. Mają one również rozmaite odmiany, np. odmianą tynków akrylowych są akrylowo-silikonowe – to produkty akrylowe, do których dodano silikon. Tynki cienkowarstwowe różni przede wszystkim spoiwo, którego użyto do ich produkcji. Mogą mieć różną paroprzepuszczalność, nasiąkliwość czy też odporność na zabrudzenia oraz uszkodzenia mechaniczne. Przy ich wyborze bardzo istotna może się okazać także wydajność – to, ile metrów kwadratowych będziemy w stanie wykończyć tynkiem, powinno być określone przez jego producenta. Wpływ na wydajność tynku ma m.in. grubość ziarna oraz metoda nakładania. Najbardziej wydajne są wyprawy drobnoziarniste, które można nakładać agregatem.
Dlaczego warto je stosować?
Tynki cienkowarstwowe mają wiele zalet. Ich atutem jest bogactwo kolorów oraz różnorodność faktur. I chociaż przyzwyczailiśmy się, że są używane do wykańczania ścian dwuwarstwowych ocieplanych styropianem lub wełną mineralną, metodą lekką mokrą, to nie ma przeciwwskazań, by je zastosować na ścianach jedno- lub trójwarstwowych. To często tańszy i szybszy sposób wykończenia elewacji – nakłada się je warstwą grubości 2-10 mm – niż zastosowanie tradycyjnej grubowarstwowej wyprawy tynkarskiej. Dzięki większej elastyczności oraz temu, że zawsze nakłada się je na warstwę siatki zbrojącej, w porównaniu z grubymi tynkami wykończone nimi powierzchnie mają również większą odporność na zarysowania i mikropęknięcia. To sprawia też, że są trwalsze i lepiej chronią ściany przed wilgocią. Jedynym warunkiem, jaki musi spełniać ściana jest to, by była w miarę gładka. Tego rodzaju materiał sprawdzi się choćby na powierzchniach ścian wymurowanych np. z bloczków z betonu komórkowego. Tynki cienkowarstwowe to też doskonały sposób na odświeżenie starej otynkowanej tradycyjnym tynkiem grubowarstwowym elewacji. Jednak, by wyglądała ona dobrze przez wiele lat, należy zwrócić uwagę na jakość materiału i jego dopasowanie do otoczenia budynku. Istotne są także właściwe przygotowanie ściany do tynkowania oraz technika nakładania materiału. Za tynki cienkowarstwowe trzeba jednak zapłacić więcej.
Dopasowany do otoczenia
Na to, jaki rodzaj tynku cienkowarstwowego zastosujemy, wpływ ma nie tylko technologia budowy ścian domu. Równie istotne jest otoczenie budynku. Na elewacji domu położonego wokół drzew czy też w strefie nadmorskiej sprawdzi się inny tynk elewacyjny niż na ścianach domu postawionego tuż przy ruchliwej szosie. Znaczenie ma także ekspozycja na promienie słoneczne. Jeśli układamy tynk cienkowarstwowy, na decyzję o jego wyborze wpływa też rodzaj materiału ociepleniowego, np. tynku akrylowego nie poleca się na ściany ocieplone wełną mineralną.
Popularne tynki mineralne
Zalicza się je do bardzo trwałych i odpornych na działanie czynników atmosferycznych. Ich bazą jest spoiwo cementowe i wapienne. Kruszywem stosowanym do produkcji tynków mineralnych jest m.in. perlit, kwarc, marmur lub wapień. Starannie dobrane zapewni właściwą spoistość zaprawy, dlatego nie powinno zawierać zanieczyszczeń oraz pyłów mineralnych, związków siarki i żelaza. Równie istotne jest, aby nie było zwietrzałe i miało budowę krystaliczną. Wyroby mineralne zawierają także dodatki polimerowe, które ulepszają ich właściwości. Atutem tynków mineralnych jest dobra paroprzepuszczalność, a także duża odporność na warunki atmosferyczne. Są również odporne na powtarzające się zamarzanie. Często zawierają specjalną kompozycję środków biobójczych, ograniczających rozwój na powierzchni ścian glonów, grzybów, pleśni, mchów i innych mikroorganizmów. Dostępne są w dość ograniczonej liczbie kolorów – przede wszystkim w delikatnych odcieniach pastelowych. Dlatego często maluje się je farbami paroprzepuszczalnymi. Tynki mineralne chłoną dużo wody deszczowej, w związku z czym mogą się szybko brudzić, ale dzięki temu, że można je myć, nie ma problemów z utrzymaniem elewacji w czystości. Brudzeniu można także zapobiec, pokrywając tynk farbą silikonową. Ponadto jego powierzchnia nie jest elastyczna, dlatego może pękać.
Na właściwości tynków wpływ ma rodzaj spoiwa. Istotne podczas tynkowania i eksploatacji budynku są wynikające z jego rodzaju urabialność, konsystencja, początek i koniec czasu wiązania, paroprzepuszczalność i nasiąkliwość oraz skurcz.
Tynki akrylowe na lata
Należą do najchętniej stosowanych tynków cienkowarstwowych. Ich spoiwem są żywice akrylowe. Tynki akrylowe występują w postaci gotowej masy, dzięki czemu nie trzeba ich rozrabiać z wodą. To sprawia, że zalicza się je do najbardziej ekonomicznych w użyciu. Ale to nie koniec ich zalet. Są również najbardziej elastyczne z wypraw cienkowarstwowych, a dzięki temu najmniej narażone na pęknięcia. To sprawia, że często stosuje się je nie tylko do wykończenia domów jednorodzinnych, ale też budynków użyteczności publicznej oraz przemysłowych, których elewacja jest narażona na uszkodzenia mechaniczne. Warto ich też użyć do tynkowania narożnych elewacji. Układanie tych wypraw, także w niskiej temperaturze, nie przysparza kłopotów wykonawcom. Ich atutem jest także najbardziej bogata gama kolorystyczna. Oprócz charakterystycznych dla tynków pasteli, mogą mieć mocne, nasycone barwy, nie blaknące pod wpływem promieniowania UV. Wyróżnia je też bogactwo struktur, oprócz gładkiej mogą mieć fakturę baranka czy kornika. Charakteryzują się też stosunkowo niewielką nasiąkliwością. Ich ograniczeniem jest niska paroprzepuszczalność, dlatego sprawdzają się na ścianach ocieplonych styropianem. Nie poleca się ich, gdy do izolacji ścian wykorzystano wełnę. Warto wybrać produkty z dodatkiem środków biobójczych. Dzięki czemu nie będą się na nich pojawiać grzyby i pleśnie. Należy uważać podczas mycia tynku akrylowego – wykonujmy je ręcznie, a jeśli używamy myjki, to strumień wody powinien mieć niewielkie ciśnienie.
Tynki silikonowe - doskonała jakość
To produkty bardzo uniwersalne, które łączą w sobie zalety wypraw mineralnych, silikatowych i akrylowych. Funkcję spoiwa pełnią żywice silikonowe. Tego rodzaju tynki stosuje się zarówno na wełnę, jak i styropian. Wyróżnia je niewielka nasiąkliwość, mają właściwości hydrofobowe – woda nie wsiąka w powierzchnię tynku, tylko po niej spływa, co jednak nie ma wpływu na ich paroprzepuszczalność, która jest bardzo wysoka. Właściwości hydrofobowe sprawiają także, że na elewacji słabiej osiadają zabrudzenia, a te które się pojawią, usunie deszcz. Wyróżnia je także elastyczność, która sprawia, że można je układać nawet w niskich temperaturach. Podczas użytkowania podnosi się odporność tynku na uszkodzenia. Rzadziej też pojawiają się na nich rysy i pęknięcia, których przyczyną mogą być duże różnice temperatur. Przy tym ściany zachowują swój intensywny kolor przez długie lata. Tynki silikonowe są wzbogacone substancjami biologicznie aktywnymi, co sprawia, że są odporne na grzyby i glony. Doskonale więc sprawdzają się w okolicach zalesionych.
Tynki silikatowe, inaczej krzemianowe
W tym rodzaju tynków zewnętrznych spoiwem jest szkło wodne potasowe z dodatkiem plastyfikatorów. Wyroby silikatowe dobrze przepuszczają parę wodną, a jednocześnie nie są podatne na działanie wilgoci i destrukcyjne warunki atmosferyczne, jak np. deszcz. Są odporne na ataki pleśni i innych mikroorganizmów. Ich zaletą jest również duża elastyczność, dlatego warto je stosować tam, gdzie pojawią się małe rysy, które możemy zaobserwować w tradycyjnym tynku. Cenimy je także za trwałość i odporność na zanieczyszczenia środowiska – tworzą reakcję z zawartym w powietrzu dwutlenkiem węgla, zwiększając w ten sposób swoją trwałość. Dlatego te wyprawy warto stosować w zanieczyszczonym środowisku miejskim lub w okolicach przemysłowych. Barwi się je na wiele kolorów – najczęściej jasnych. Mogą być stosowane w systemach z wełną i ze styropianem. Do chętnie stosowanych należą wyprawy silikatowo-silikonowe, na bazie żywic silikonowych i spoiw krzemianowych. Są bardziej odporne od silikatowych na niekorzystne warunki atmosferyczne i porastanie pleśniami czy glonami. Łatwo się je też układa. Ich zaletą jest niezwykle łatwe utrzymanie w czystości – aby ze ściany wykończonej tego rodzaju tynkiem zewnętrznym zniknęły zabrudzenia, wystarczy rzęsisty opad deszczu.
Tynk akrylowy inaczej
Jeśli zależy nam na tynku akrylowym, który będzie miał dobre właściwości paroprzepuszczalne, wybierzmy tynk akrylowo- -silikonowy. Dzięki silikonowi będzie on także bardziej odporny na czynniki atmosferyczne i zawarte w powietrzu zanieczyszczenia. Specjalnym rodzajem tynków zewnętrznych akrylowych są również tynki mozaikowe, które ze względu na swoje użytkowe i dekoracyjne właściwości są chętnie wykorzystywane do wykończenia miejsc wymagających wyjątkowej ochrony, np. cokołów. Są nie tylko odporne na uderzenia, ale też brud i intensywne mycie.