Artykuły

Parametry techniczne pustaków szklanych (bo taka jest prawidłowa nazwa produktów najczęściej określanych mianem luksferów) sprawiają, że mogą być one z powodzeniem wykorzystywane tak na zewnątrz budynków, jak i we wnętrzach. Ich najbardziej charakterystyczną cechą jest przepuszczalność światła, większa lub mniejsza, w zależności od tego czy pustaki są bezbarwne, kolorowe czy satynowane. Konstrukcje z pustaków szklanych umożliwiają doświetlenie więc pomieszczeń pozbawionych okien, a równocześnie, przy zastosowaniu pustaków kolorowych - kreowanie w nich nastroju. Wewnętrzne zbrojenie konstrukcji ścianek z pustaków szklanych zapewnia im wytrzymałość, a równocześnie wysoki poziom bezpieczeństwa. Przegrody takie są trudne do sforsowania.
Do budowy ścianek kabin prysznicowych stosuje się niemal wszystkie rodzaje pustaków szklanych dostępnych na rynku, z wyjątkiem pustaków barwionych powierzchniowo. Pustaki te wykończone są od wewnątrz specjalną powłoką lakierniczą, która wprawdzie doskonale zdobi szkło, lecz jednocześnie jest niezwykle delikatna, więc źle znosi nagłe zmiany temperatury (z takimi mamy do czynienia w przypadku kabiny prysznicowej), promieniowanie UV i różnice wilgotności. Pustaki barwione powierzchniowo są przeznaczone tylko do zastosowań dekoracyjnych, wewnątrz pomieszczeń i tylko tam, gdzie nie będą narażone na silne czynników zewnętrznych.
Montaż pustaków jest bardzo prosty. Podstawową metodą budowania z nich konstrukcji jest murowanie z użyciem zaprawy cementowej bez wapna.
Na rynku dostępnych jest kilka rodzajów specjalistycznych zapraw przeznaczonych do tego celu, charakteryzujących się odpowiednimi parametrami, czyli elastycznością i przyczepnością. Oprócz tego mają one właściwości pozwalające na wykonanie zabudowy z pustaków szklanych w tak zwanych pomieszczeniach mokrych, umożliwiają więc budowę kabin prysznicowych. Specjalna zaprawa do pustaków szklanych jest też wodoodporna i niewrażliwa na wszelkiego rodzaju czyszczące środki chemiczne, a te cechy są najważniejsze w zastosowaniach łazienkowych.

Ogólne zasady montażu

• Każda konstrukcja z pustaków szklanych powinna mieć cokół oraz pas górny i boczne, które tworzą tak zwaną ramę obwodową. Powinna być ona zbrojona gotową drabinką zbrojeniową lub dwoma prętami  6 mm (gdy wystarczą pręty krótsze niż 1,5 m) lub prętami  8 mm (gdy potrzebne są dłuższe niż 1,5 m) i mieć dylatację (do jej wykonania można użyć specjalnej taśmy dylatacyjnej oferowanej przez niektóre firmy lub dwóch warstw papy). Stal zbrojeniowa musi być zabezpieczona antykorozyjnie.
• W celu ochrony konstrukcji przed wnikaniem wilgoci, miejsca styku ramy obwodowej z murem należy uszczelnić elastycznym materiałem, na przykład silikonem. Jeżeli wymiary ścianek przekraczają 3 x 4 m (ścianki wewnętrzne, gdzie 4 m jest wymiarem poziomym), w konstrukcji należy umieścić żebra rozdzielcze z dylatacją.
• Tradycyjną murowaną ramę obwodową można zastąpić różnego rodzaju stalowymi profilami typu C bądź specjalnymi listwami obwodowymi wykonanych z PCW, dostępnymi w kolorach białym i popielatym.
• Do układania pustaków na zaprawie należy używać krzyżyków dystansowych do pustaków szklanych. Zapewniają one stałą odległość pomiędzy elementami oraz ułatwiają utrzymanie pionu.
• Wszystkie spoiny trzeba wypełniać zaprawą. Zaprawy do pustaków szklanych są zazwyczaj suchymi gotowymi mieszankami do urobienia z wodą zaczynową w proporcji określonej na opakowaniu. Po zarobieniu zaprawa powinna mieć półplastyczną konsystencję, uniemożliwiającą wyciekanie.
• W spoinach poziomych układa się pręty lub drabinki zbrojeniowe, tak, aby ich końce łączyły się ze zbrojeniem pasa bocznego. Spoiny pionowe zbroi się pojedynczymi prętami, układanymi na przemian od zewnętrznej i wewnętrznej strony ścianki i wiąże się je drutem ze zbrojeniem poziomym. Zbrojenie pionowe powinno zaczynać się w cokole, a kończyć się w pasie górnym. Zbrojenie powinno być tak ułożone w warstwie zaprawy między pustakami, aby ich nie dotykało.
• Po ułożeniu ostatniego rzędu pustaków trzeba oderwać płytki po obu stronach wszystkich krzyżyków dystansowych.
• Po częściowym wyschnięciu zaprawy należy wygładzić wszystkie szczeliny i zebrać nadmiar zaprawy. Dwie - trzy godziny po wygładzeniu szczelin trzeba wytrzeć powierzchnię ściany.
• Jeżeli do montażu użyta została specjalna zaprawa, nie jest konieczne użycie zaprawy do fugowania. Można go wręcz uniknąć szczelnie wypełniając spoiny zaprawą.

O czym warto pamiętać

• Ścianki z pustaków szklanych nie można łączyć na sztywno z innymi ścianami. Połączenie powinno być elastyczne i pozwalać na swobodną pracę ścianki - w przeciwnym wypadku luksfery mogą pękać.
• Pustaki trzeba układać warstwami poziomymi. Aby konstrukcja wyglądała estetycznie, najlepiej układać nie więcej niż cztery warstwy dziennie. Pozwala to uniknąć nierównomiernego osiadania pustaków.
• Nadmiar zaprawy wypływający przez szczeliny najlepiej natychmiast zdejmować miękką gąbką. Jeśli zaprawa zaschnie, to usuwając ją można porysować powierzchnię pustaków.
• Spoiny pomiędzy pustakami można wykończyć kolorowymi fugami. W trakcie montażu należy oczyścić szczeliny z zaprawy na głębokość około 1cm. Następnie trzeba wypełnić je fugą, wybierając do tego celu zaprawę drobnoziarnistą. Gruboziarnista mogłaby porysować szklaną powierzchnię.
• Budowę konstrukcji rozpoczyna się od montażu listwy startowej, na przykład: obwodowej Lux Prof, która wraz z pasami bocznymi utworzy ramę obwodową. Trzeba pamiętać, że ścianka z pustaków szklanych musi mieć co najmniej dwa punkty podparcia.
• Listwę obwodową mocuje się na sztywno do podłoża kołkami rozporowymi.
• Następnie na jej dnie należy ułożyć taśmę dylatacyjną (oraz zamontować zbrojenie obwodowe (drabinkę zbrojeniową lub dwa pręty), podwiązując je do spinek listwy. Przed montażem trzeba sprawdzić poziom podłoża, aby mieć pewność, że konstrukcja będzie stabilna.
• Ponieważ budowana ścianka ma mieć konkretne wymiary, trzeba pamiętać, że pustaki wraz ze 1-centymetrową spoiną mają 20 cm szerokości. Z tego powodu listwa startowa musi mieć długość będącą wielokrotnością tego wymiaru. Listwę obwodową Lux Prof daje się łatwo przycinać za pomocą piłki do metalu.
• Listwę obwodową montuje się do prostopadłej ściany, tworząc w ten sposób pas boczny konstrukcji. Dlatego trzeba sprawdzić pion ściany oraz wyznaczyć na niej miejsce, w którym powinna być zamontowana listwa obwodowa.
• Gdy pomieszczenie jest zbyt niskie i niemożliwe jest umieszczenie zbrojenia w zamocowanej już listwie obwodowej, taśmę dylatacyjną i drabinkę zbrojeniową można ułożyć przed zamontowaniem listwy. Drabinkę podwiązuje się do znajdujących się w listwie spinek.
• Listwę obwodową trzeba w całości wypełnić zaprawą. W tak przygotowanym podłożu, rozpoczynając od narożnika, można układać pierwszą warstwę pustaków szklanych. Zaprawę należy nakładać na krawędź pustaka, a po jego umieszczeniu w konstrukcji, usunąć jej nadmiar. Odległości między pustakami reguluje się krzyżykami dystansowymi.
• Po ułożeniu pierwszej warstwy pustaków trzeba wilgotną szmatką zebrać nadmiar zaprawy, nie dopuszczając do jej wyschnięcia.
• Następnie należy sprawdzić poziom pierwszej warstwy, a później ułożyć drabinkę zbrojeniową lub dwa pojedyncze pręty. W spoinach pionowych również trzeba umieścić pręty. Miejsce spojenia zbrojenia pionowego i poziomego wiąże się drutem wiązadłowym.
• Drugą warstwę pustaków układa się analogicznie jak pierwszą.
• Zbrojąc spoiny poziome trzeba pamiętać, by końcówki zbrojenia zakotwione były w ramie obwodowej.
• Po upływie 24 godzin, kiedy zaprawa zwiąże, można przystąpić do montażu kolejnych warstw.
• Krawędzie zewnętrzne ścianek z pustakami można wykończyć przeznaczonymi do tego celu płytkami wykończeniowymi, które kolorystycznie dostosowane są do oferowanych na rynku pustaków szklanych. Przykleja się je także zaprawą przeznaczoną do pustaków szklanych, rozkładając ją na całej powierzchni płytki. Odległości między płytkami wykończeniowymi reguluje się krzyżykami do glazury. Wielkość krzyżyków należy dobrać do szerokości spoiny miedzy pustakami.
• Dno kabiny (posadzkę) wykładanej płytkami musi być odpowiednio wyprofilowane, ze spadkiem w kierunku spływu. Osiągnięcie tego celu ułatwia listwa obwodowa. Ma ona wysokość 4 cm, co jest odpowiednim podwyższeniem, by uzyskać właściwy spadek do kratki ściekowej.

• Montaż konstrukcji rozpoczyna wykonanie cokołu, który wraz z pasem górnym i pasami bocznymi utworzy ramę obwodową.
• Łączenie pustaków szklanych z materiałami ściennymi wymusza konieczność stosowania połączenia elastycznego, to jest z dylatacją. Takie rozwiązania są zalecane bez względu na to, z ilu pustaków będzie zbudowana ścianka. Konieczne jest ich zastowanie również wtedy gdy konstrukcja z pustaków szklanych będzie stanowiła wypełnienie otworu powstałego po wyburzeniu fragmentu ściany wybudowanej w innej technologii.
• Miejsca połączeń pustaków szklanych ze ścianami bocznymi i brodzikiem trzeba uszczelnić silikonem sanitarnym.
• Nie wolno ścianki z pustaków stawiać na samym urządzeniu.
• Trzeba pamiętać, aby wcześniej zaplanować rozmiar kabiny prysznicowej uwzględniając wymiary brodzika. Montuje się go na końcu budowy ścianki, wbudowując go w dopasowany rozmiarami otwór. Warto przy tym uwzglednić fakt, że pustak wraz ze spoiną ma 20 cm szerokości , dobrze więc, by wymiar brodzika był wielokrotnością 20 cm (ewentualnie + 10 cm), bo ułatwi to dopasowanie wymiarów konstrukcji do rozmiarów urządzenia.
• Montaż drzwi kabiny prysznicowej do ścianki z pustaków szklanych należy rozpocząć od zakotwienia ich w spoinach między pustakami. Spoina jest jedynym miejscem, w który można ingerować elementami obcymi (kołkami rozporowymi, dyblami).

Po łuku

• Budowę ścianek o nietypowym kształcie również rozpoczyna się od montażu listwy startowej, w tym wypadku specjalnej profilowanej listwy obwodowej.
• Żądany łuk uzyskuje się nadając listwie profilowanej taki kształt, jaki ma mieć ścianka z pustaków szklanych. Warto pamiętać, że minimalna średnica ścianki łukowej z pustaków połówkowych to 160 cm.
• Najpierw należy zaznaczyć na posadzce obrys ścianki łukowej lub okrągłej.
• Listwę profilowaną należy rozciąć wzdłuż i jedną z jej części przymocować do podłoża wkrętami lub kołkami rozporowymi. Następnie tak samo trzeba postąpić z drugą częścią listwy. Obie części należy spiąć spinkami, przywracając listwie szerokość 8 cm.
• Dno listwy, na całej jej długości, trzeba wyłożyć taśmą dylatacyjną, którą wcześniej należy ponacinać tak, aby dała się swobodnie rozłożyć.
• W ściankach o nietypowych kształtach zbrojenie listwy obwodowej stanowią pojedyncze pręty, podwiązane do spinek tak, aby nie opadły na dno listwy. W listwie profilowanej zbroi się zewnętrzną i wewnętrzną krawędź cokołu. Następnie listwę wypełnia się zaprawą montażową.
• Do układania pustaków na listwie profilowanej służą krzyżyki dystansowe do ścianek łukowych.
• Układanie pierwszej warstwy rozpoczyna się od zewnętrznej krawędzi listwy obwodowej. Tę warstwę trzeba montować ze szczególną dokładnością (sprawdzając pion i poziom), ponieważ właśnie ona decydować będzie o stabilności i poprawności wykonania całej konstrukcji.
• W zbrojeniu pionowym ścianki łukowej pręty układa się tylko przy zewnętrznej krawędzi ścianki, uważając, by nie stykały się z pustakami.
• Po zamontowaniu zbrojenia pionowego w pierwszej warstwie należy zrobić 24-godzinną przerwę w pracy, by zbrojenie pionowe związało z zaprawą.
• Po upływie tego czasu można przystąpić do montażu zbrojenia poziomego, podwiązując jego pojedyncze pręty do zbrojenia pionowego. Po zazbrojeniu pierwszej warstwy można rozpocząć montaż następnych, na bieżąco kontrolując pion i poziom ścianki. Również w przypadku ścianek łukowych jednorazowo można układać maksymalnie 4 warstwy. Oznacza to, że prace przy konstrukcji zbudowanej z 9 warstw będą trwały co najmniej 3 dni. Po tym okresie ścianka łukowa jest gotowa do spoinowania oraz wykończenia krawędzi zewnętrznej.
• Przed spoinowaniem należy zerwać listki krzyżyków dystansowych. Następnie trzeba przygotować zaprawę do spoinowania - może być to specjalna zaprawa do pustaków szklanych lub każda inna zaprawa do spoinowania. Zaprawę nakłada się pacą do spoinowania na całą powierzchnię pustaków. W przypadku pustaków satynowanych należy więc pozostawić na nich folię zabezpieczającą. Gdy zaprawa do spoinowania zwiąże, jej nadmiar trzeba zebrać specjalną gąbką. Po ściągnięciu folii zabezpieczającej pozostaje jeszcze nadanie kształtu spoinie.
• Po zakończeniu fugowania ściankę wielokrotnie trzeba przemyć czystą wodą, by całkowicie usunąć biały nalot ze szkła.
• Krawędzie zewnętrzne ścianki można wykończyć specjalnymi płytkami wykończeniowymi, kolorystycznie dostosowanymi do pustaków szklanych.