Artykuły

W ostatnich kilkudziesięciu latach układanie desek parkietowych we wzór, jaki tworzą igły jodły (stąd nazwa) był uznawany za przebrzmiały, kojarzył się z wnętrzami w stylu PRL-u czy też starymi kamienicami. W zasadzie aż do lat 90. dominował wśród parkietów, przesyt „jodełką” był powszechny, a inwestorzy oczekiwali bardziej oryginalnych rozwiązań. Jednak po latach coraz częściej doceniamy urok tej formy. Młodym osobom nie kojarzy się też z przeszłością. Jej atutem jest wielowariantowość, która pozwala na stworzenie niepowtarzalnej posadzki. 

Jaki kąt taka jodełka

Wzór jodełki powstaje z połączenia desek o takich samych wymiarach, które mogą być jednak przycięte pod różnym kątem. Najbardziej popularna była u nas wersja klasyczna (typu sierżant). Tworzą ją elementy przycięte pod kątem prostym, które po ułożeniu dają również kąt 90o. Powstaje przez połączenie krótszego boku jednego elementu z dłuższym bokiem drugiej deski. Ułożenie w formie klasycznej pozwala nam także zbudować wzór, w którym łączy się pod kątem nie jedną, lecz dwie klepki. Dzięki temu uzyskujemy większą dynamikę posadzki. Ułożenie podwójne ułatwia co prawda wykonanie podłogi, ale to pojedyncze da bardziej delikatny i wyrafinowany efekt. Należy pamiętać, że połowa elementów drewnianych musi mieć pióra lewe, a druga część prawe. Klepki mogą być także przycięte pod kątem 45°. Po złożeniu tworzą między sobą kąt prosty – taki wzór nazywamy jodełką francuską. Połączone ze sobą deski przypominają grot strzały. Mniej popularny model tego wzoru to jodełka węgierska. By powstała, używa się desek przyciętych pod kątem 22,5o. Zarówno jodełka francuska, jak i węgierska zdobywają wnętrza naszych domów od niedawna i mają bardziej nowoczesny charakter niż wzór klasyczny. 

Ważne wymiary

O tym, jaki styl będzie miała nasza posadzka-jodełka decyduje nie tylko sposób jej ułożenia. Niebagatelny wpływ na jej odbiór mają również wymiary elementów. Jodełkę klasyczną znaną ze starych wnętrz układało się najczęściej z elementów w rozmiarze 49 x 7 cm, co dawało efekt delikatnej, lekkiej podłogi. Dzisiaj wymiary są bardzo różne – niekiedy zbliżone nawet do wielkości deski podłogowej. W ofercie producentów można znaleźć deszczułki o długości 30-100 cm i szerokości 7-15 cm. Takie „eksperymenty” z wymiarami mogą być bardzo twórcze – szerokie i długie deski dodadzą wnętrzom polotu. 

Gatunek i kolor

Wzór, który tworzy tak ułożony parkiet jest bardzo wyrazisty i dynamiczny. Jeśli chcemy stworzyć bezpieczną i ponadczasową bazę dla różnych stylizacji, użyjmy deszczułki z gatunków drewna o delikatnym usłojeniu. Tradycyjnie stosuje się dąb oraz jesion, które podobnie jak jodełka kojarzą się nam z wnętrzami klasycznymi. Delikatne szczotkowanie nadaje deskom autentycznego, nieco surowego wyrazu. Wykończenie lakierem lub olejem wydobywającym ich barwę i usłojenie, podkreśli ich klasyczny styl. Jednak coraz częściej decydujemy się na wybór jodełki, która jest wzbogacona przez doświadczenia nowoczesnych rozwiązań. Świadczy o tym nie tylko otwartość na nowe wymiary desek, ale także sposób ich wykończenia. Bardzo ciekawy efekt daje pomalowanie parkietu farbą kryjącą, co sprawia, że na pierwszy plan wysuwa się wzór podłogi. Kolor farby określi styl, jaki chcemy nadać wnętrzom. Biały czy w jasnym odcieniu szarości będzie idealny dla aranżacji skandynawskiej, grafit lub antracyt sprawi, że jodełka stanie się doskonałą bazą dla aranżacji gabinetowej. Dość odważna, ale mająca też zwolenników jest jodełka skomponowana z desek o różnych wybarwieniach. To oryginalne rozwiązanie wprowadzi do wnętrza dynamikę, trzeba jednak pamiętać o perfekcyjnym dopasowaniu do niej pozostałych elementów wykończeniowych. 

Gdzie się sprawdzi

Liczne warianty jodełki pozwalają na wykorzystanie tego modelu parkietu we wnętrzach rewitalizowanych, gdzie są one nieodłącznym elementem budującym spójny charakter aranżacji. W wersji najbardziej klasycznej to wzór przynależny starym, przestronnym mieszkaniom usytuowanym w kamienicach czy domach jednorodzinnych sprzed kilku dekad lub stuleci. Doskonale wygląda w wysokich wnętrzach z oknami skrzynkowymi i sztukateriami na ścianach. Ale zarówno klasyczne, jak i bliskie aktualnym trendom warianty znacznie poszerzyły bazę aranżacyjną. Doskonale wyglądają we wnętrzach industrialnych czy loftach, w których występuje dużo cegły i betonu – drewno w tradycyjnej formie ociepla i dodaje im przytulności. Jodełkę lubią też młodzi użytkownicy – dzięki niej pokój nastolatka nie jest już tak oczywisty w odbiorze. Pozostałe elementy wystroju i aranżacji powinny być powściągliwe, co pozwoli wyeksponować drewniany, bogaty wzór. Takie ułożenie nie sprawdzi się raczej w niskich wnętrzach z wieloma wyrazistymi elementami, bo daje wrażenie chaosu. 

Jodełka drewniana

Tradycyjnie wzór jodełki przynależny jest podłogom drewnianym. Można je kupić w formie surowej. Po przyklejeniu i ocyklinowaniu wymagają szpachlowania i wykończenia – lakierem, olejem albo woskiem. Można też pomalować je farbą kryjącą. To doskonały sposób na odnowienie starego parkietu – jeśli chcemy, by stały się niewidoczne jego przebarwienia i usterki powstałe przez lata użytkowania. Parkiety tego typu są także dostępne w postaci gotowych desek warstwowych. Ich ułożenie znacznie przyspiesza rozpoczęcie użytkowania. Są one wykończone przez producenta lakierem utwardzonym promieniami UV lub olejem. Warto wybierać gotowy parkiet z delikatnymi fazami (deski mogą być fazowane dwu- lub czterostronnie), co zmniejsza ryzyko wystąpienia zimą szczelin. 

Nie tylko lita deska

O sile wzoru świadczą też liczne adaptacje – jodełka jest bowiem proponowana w wielu innych wersjach materiałowych. Dużym powodzeniem cieszą się panele laminowane. Producenci proponują deski z wzorem jodełki nie tylko inspirowane najnowszymi trendami wnętrzarskimi, ale również o wysokich parametrach technicznych. V-fuga sprawia zaś, że po ułożeniu są nie do odróżnienia od pierwowzoru. Jodełka to także inspiracja dla producentów płytek ceramicznych, którzy oferują ten rodzaj „deski” w nowoczesnej odsłonie. Zazwyczaj to płytki gresowe o dużych wymiarach, perfekcyjnie odtwarzające strukturę drewna i jego kolorystykę. Ich wysokie parametry techniczne sprawiają zaś, że taka jodełkowa posadzka może zagościć nawet w najbardziej intensywnie eksploatowanym pomieszczeniu jakim jest przedpokój. Sprawdzi się też w łazience.