Artykuły

Wybierając farby, łatwo dostosować ich właściwości, odcienie i rodzaj uzyskanej powierzchni do naszych potrzeb. Mamy farby specjalne do pomieszczeń narażonych na działanie wilgoci i intensywną eksploatację, farby do wnętrz małych, wąskich lub niskich. Możemy wybrać specjalną farbę odbijającą światło lub je pochłaniającą. Nowoczesne wyroby pozwalają ścianom oddychać, pomalowana nimi powierzchnia sama się czyści, a  nawet likwiduje szkodliwy dla zdrowia formaldehyd. Słowem – właściwości nowoczesnych farb wykraczają poza te, które do niedawna przypisywane były innym preparatom! Problem w  tym, że rodzajów produktów jest wiele, są one różnie opisane i oznakowane. Jak poruszać się w takim gąszczu oferty?

EKONOMIA MALOWANIA, CZYLI WYDAJNOŚĆ FARBY

Parametr określany jako wydajność farby powinien być podany na opakowaniu. Mówi on nam o tym, ile m² powierzchni pomalujemy, zużywając 1 litr farby. Za efektywne uważa się te powyżej 10 m² /l, przy czym warto wiedzieć, że są dostępne farby o  wydajności nawet 18 m² /l (taką wydajność mają tzw. farby inwestycyjne, przeznaczone do malowania dużych powierzchni, również metodą natryskową). O wydajności decyduje siła krycia – to parametr mówiący, ile warstw farby trzeba nałożyć na białe, a ile na kolorowe ściany. Przekłada się to bezpośrednio na koszty malowania. Wydajna farba, choć droższa w  zakupie, w  efekcie może się okazać tańszym rozwiązaniem – będziemy jej potrzebowali mniej. Siła krycia farby w  dużym stopniu zależy od rodzaju, koloru i sposobu przygotowania podłoża. Na ciemnych podłożach farbę nakłada się grubszą warstwą. Więcej farby zużyjemy, gdy podłoże jest zbyt chłonne i  mocno zabrudzone. Mniej – gdy jest ono dobrze oczyszczone i wyrównane.

FARBY UNIWERSALNE I SPECJALNEGO ZASTOSOWANIA

Farby, na których opakowaniach znajdziemy informację, że są one przeznaczone do ścian i sufitów, mają uniwersalne zastosowanie. Są jednak w  domu miejsca, w  które warto zainwestować więcej. To kuchnia, łazienka, pralnia, czyli pomieszczenia o podwyższonej wilgotności i  bardziej niż inne narażone na gromadzenie się zabrudzeń. Z myślą o nich producenci oferują farby określane jako „Kuchnia i Łazienka”. Są to najczęściej farby emulsyjne lateksowe, zawierające w swoim składzie dużą ilość żywic, które sprawiają, że powstała powłoka jest bardziej elastyczna i  wytrzymała oraz bardziej odporna na zmywanie i szorowanie. Uwagi wymagają także pomieszczenia, w  których śpimy. Przeznaczone do ich malowania farby określane jako „Sypialnie i pokoje dziecięce” mają właściwości antyalergiczne. To produkty, które nie zawierają w swoim składzie substancji uczulających i nie wydzielają ich podczas malowania ani użytkowania. Muszą też być odporne na wilgoć oraz wynikające z niej niebezpieczeństwo tworzenia się pleśni i grzybów. Czytajmy uważnie opakowanie – na farbie dla alergików powinno się znaleźć logo Polskiego Towarzystwa Alergologicznego oraz informacje o posiadanych atestach i certyfikatach np. Nordic Ecolabel czy EU.

Do przemalowania ściany w ciemnym kolorze na biały będzie potrzeba więcej farby niż wtedy, jeśli malujemy ścianę białą na kolor.

RODZAJE FARB DO WNĘTRZ

Uniwersalne farby akrylowe

To farby wodorozcieńczalne (emulsyjne). Ich spoiwem są żywice poliakrylowe, dzięki którym charakteryzują się wysoką przyczepnością do podłoża, co zapewnia farbom wysoką siłę krycia, a po wyschnięciu pomalowaną powierzchnię można zmywać. Farby akrylowe są przeznaczone do malowania sufitów oraz ścian w miejscach suchych i mniej narażonych na zabrudzenia. Dzięki matowej powłoce, jaką tworzą na pomalowanej powierzchni, optycznie redukują niedoskonałości ścian. Farby akrylowe możemy stosować zarówno na zagruntowanych tynkach, gipsie, drewnie, powierzchniach betonowych, jak i na zagruntowanych ścianach z płyt gipsowo-kartonowych.

Farby lateksowe do zadań specjalnych

To również farby wodorozcieńczalne (emulsyjne), podobnie jak farby akrylowe zawierające w swoim składzie żywice. Różnica polega jednak na znacznie większej ich zawartości, dzięki czemu powłoka powstała na pomalowanej powierzchni jest bardziej elastyczna i wytrzymała, co sprawia, że farby te są znacznie bardziej odporne na zmywanie i szorowanie. Farby lateksowe mają wysoką siłę krycia, maskują też niedoskonałości powierzchni ścian. Dostępne są w matowym i satynowym efekcie wykończenia. Atutem farb lateksowych jest „oddychanie ścian” – powłoki malarskie uzyskane po pomalowaniu ściany takimi farbami pozwalają odprowadzać parę wodną z pomieszczenia. Właściwość ta sprawia, że poleca się je do kuchni i łazienek.

Nowa generacja farb do wnętrz – farby ceramiczne

To farby o wysokich walorach użytkowych i dekoracyjnych. Dzięki połączeniu komponentów ceramicznych, żywic oraz pigmentów, powłoka malarska nie przyciąga kurzu i zanieczyszczeń, co zapobiega powstawaniu plam oraz gromadzeniu się zabrudzeń na powierzchni ściany. Są dostępne farby ceramiczne, które mają zdolności redukowania poziomu szkodliwego dla zdrowia formaldehydu. Farby ceramiczne mają najwyższą odporność na zmywanie i szorowanie oraz bardzo dużą trwałość powłoki i kolorów. Niektórzy producenci wykorzystują też przy produkcji farb cząsteczki srebra, które chronią powstałą powłokę przed rozwojem bakterii. Odznaczają się też mocno matową powierzchnią, dzięki której pochłaniają światło. Farby ceramiczne mają także właściwości antyelektrostatyczne – nie przyciągają kurzu i zanieczyszczeń, co zapobiega powstawaniu plam oraz gromadzeniu się zabrudzeń na powierzchni ściany.

WŁAŚCIWOŚCI FARB DO WNĘTRZ

Zmywalna

W pokojach i miejscach mniej narażonych na zabrudzenia wystarczy, jeśli farba będzie zmywalna – taka informacja również powinna znajdować się na opakowaniu. Parametr ten może być podany w liczbie cykli – te o odporności powyżej 800 cykli są uznawane za zmywalne.

Hydrofobowa

Na szybszą utratę koloru narażone są szczególnie ściany i sufity w kuchniach oraz łazienkach, gdzie w powietrzu panuje większa wilgotność, a na ścianach osadza się tłuszcz i różnorodne zabrudzenia. Jeśli zależy nam, aby ściany w tych pomieszczeniach jak najdłużej pozostały białe, wybierzmy farby o właściwościach hydrofobowych – pomalowana taką farbą powłoka „odpycha” wodę i wszelkie płynne zanieczyszczenia, a w efekcie nie absorbuje plam i zabrudzeń, co pozwala dłużej zachować jej kolor.

Odporna na szorowanie

Parametr ten powinien być również podany na etykiecie. Odporność farby na ścieranie oznacza się według normy PN-EN 13300 – najlepsza jest 1 klasa odporności, ale dla ułatwienia klientom wyboru, wielu producentów eksponuje na opakowaniu informację, że farba jest odporna na szorowanie. Warto wiedzieć, że w tej chwili dostępne są farby, których producenci deklarują aż 10-krotnie większą odporność na szorowanie niż innych farb. W praktyce oznacza to, że farba długo zachowa swój kolor, nawet jeśli ściana będzie bardzo często szorowana. Oba te warunki spełniają farby przeznaczone do malowania pomieszczeń o podwyższonej wilgotności, czyli kuchni i łazienek. Taki rodzaj farby znajdziemy w ofercie niemal każdego producenta farb – zwykle określane są one nazwą „Kuchnia i łazienka”.

Plamoodporna

Na opakowaniach farb możemy się jeszcze spotkać z określeniem produktu jako „plamoodpornego” – to zazwyczaj farby ceramiczne bazujące na ceramicznych komponentach oraz najwyższej jakości żywicach o właściwościach hydrofobowych. Taki skład farby sprawia, że plamy nie wnikają w jej głąb, dzięki czemu łatwo je z niej usunąć bez pozostawienia zabrudzeń. Farby nie absorbują plam pochodzących z takich substancji jak pisaki wodne, kawa, herbata czy wino. Warto taką farbę zastosować nie tylko w kuchni, ale np. w pokoju dziecięcym.

INNOWACJE - FARBY PONAD STANDARD

Silver Formula

Do malowania kuchni i łazienek godne polecenia są farby emulsyjne, zawierające nanocząsteczki srebra (producenci opisują tę innowacyjną technologię jako SILVER FORMULA) lub tytanu oraz farby z cząsteczkami kwarcu, które zapewniają farbie właściwości biobójcze, a w efekcie również hamują rozwój grzybów pleśniowych, bakterii i drożdży. Do pokrytych farbą z nanocząsteczkami ścian również słabiej przylega brud, łatwiej go też usunąć. Malowanie ścian kuchni i łazienki farbą zawierającą nanocząsteczki sprawia, że wykonane z niej powłoki pochłaniają zapachy, także te wydzielane przez gotowane potrawy.

Teflon® surface protector

Zarówno w kuchni, jak i w łazience sprawdzą się farby lateksowe z dodatkiem teflonu, określane przez producentów jako Teflon® surface protector. Teflon sprawia, że są bardzo odporne na zabrudzenia (brud nie przywiera do tego materiału), ścieranie i wodę. Produkty te na gładkich, wysezonowanych podłożach nie absorbują zabrudzeń i „trudnych” plam, takich jak: ketchup, olej słonecznikowy, pisaki wodne, kredki, szminka, sok pomarańczowy, mleko czy musztarda (w przypadku zaplamienia ścian tymi substancjami zaleca się usuniecie plam nie później niż 1 godzinę po zabrudzeniu). Plamy z kawy i wina nie pozostawią plam, jeśli je usuniemy 15 minut po zabrudzeniu.

Antyformaldehyd

Formaldehyd to lotny związek organiczny występujący m.in. w materiałach budowlanych, meblach, panelach podłogowych, dywanach czy wykładzinach. Elementy te znajdują się w każdym domu, dlatego stale narażeni jesteśmy na szkodliwe działanie formaldehydu. Jego redukcję w powietrzu wewnętrznym zapewnia nowa, ceramiczna farba, która oczyszcza powietrze ze szkodliwego formaldehydu. Zawarta w niej unikalna technologia wyłapuje z powietrza formaldehyd (HCHO), zamieniając go podczas procesu chemicznego w cząsteczki pary wodnej. Podczas cyrkulacji powietrza są one usuwane na zewnątrz pomieszczeń.

EFEKTY NA ŚCIANIE – STOPIEŃ POŁYSKU, OPTYCZNE TRIKI

Matowa – antyrefleksyjna

Matowa powłoka (współczynnik odbicia światła < 5) sprawia, że farba tłumi refleksy świetlne, a jeśli je odbija, to w sposób rozproszony. W efekcie farba o powierzchni matowej kryje nierówności i wszelkie niedoskonałości ścian. Niektórzy producenci szczególnie właśnie tę właściwość podkreślają na opakowaniu, określając farbę jako „antyrefleksyjną” i rekomendując ją do malowania sufitów. Wyroby matowe sprawdzą się tam, gdzie zależy nam na wyeliminowaniu efektu połyskującej powierzchni ściany i zniwelowaniu nierówności.

Satynowa

Farba, na której opakowaniu znajdziemy określenie „satynowa” zapewnia lekki połysk, będący efektem większej siły odbijania światła od powłoki. W rezultacie taka farba powiększa optycznie pomieszczenie, ale ma również wady – uwypukla nierówności ścian, mogą też być lepiej widoczne niedociągnięcia powstałe podczas malowania. Jeśli chcemy, aby powierzchnia ściany odbijała światło, wybierzmy farby o powierzchni satynowej.

Z rozjaśniaczami optycznymi

Do pomieszczeń małych, wąskich lub niskich zastosujmy farby z rozjaśniaczami optycznymi – powiększą one optycznie wnętrza. Farby te, szczególnie w jasnych kolorach, mają także zdolność rozświetlania pomalowanych płaszczyzn ścian i sufitów, dlatego sprawdzą się również w pomieszczeniach, do których nie dociera światło dzienne, np. klatek schodowych czy korytarzy ulokowanych w środku planu domu, łazienek bez okien, aneksów kuchennych położonych z dala od okien. Na opakowaniu szukajmy określenia „Światło i Przestrzeń”.