Gips w pomieszczeniach wilgotnych
Wykończone gipsem ściany to już standard w pokojach. Obecnie także w łazienkach i kuchniach możemy sobie pozwolić na równie gładkie ściany.
Do wyrównywania i szpachlowania ścian oraz sufitów, a także do wypełniania rys i ubytków służą gipsy szpachlowe. Można je kłaść na podłoża betonowe, tynki cementowe i cementowo-wapienne, ale nie na drewno, metal ani tworzywa sztuczne. Gipsy szpachlowe są twardsze od gładzi gipsowych, mniej od nich elastyczne, ale mocniej trzymają się podłoża.
Te przeznaczone do stosowania w pomieszczeniach wilgotnych są wzbogacane o komponenty polimerowe, które czynią je odpornymi na czasowo podwyższoną wilgotność powietrza, a nawet na krople wody. Używa się ich jako spoiwa podczas prowadzenia prac wykończeniowych i remontów.
Sprawdzanie przyczepności podłoża: na niewielkiej powierzchni wykonuje się krzyżowo nacięcia za pomocą nożyka technicznego, przykleja kawałek taśmy malarskiej i energicznie odrywa. Jeżeli powłoka w większości odspoi się od podłoża, należy ją usunąć.
Przygotowanie podłoża
Podłoże pod szpachle gipsowe musi być suche, nośne i stabilne. Nowe podłoża, w tym świeże tynki cementowo- -wapienne można szpachlować dopiero po upływie miesiąca od ich położenia, zaś tynki gipsowe po ok. 3 tygodniach. Jeżeli szalunki były powlekane olejem, należy przeznaczone do szpachlowania powierzchnie odtłuścić.
W przypadku remontu trzeba zacząć od sprawdzenia przyczepności starej powłoki do podłoża, a następnie oczyścić je z kurzu i resztek farby. Jeśli na powierzchni ściany czy sufitu są rysy, musimy je poszerzyć, a powstałe ubytki wyrównać. Większe nierówności wypełnia się tynkiem gipsowym.
Po oczyszczeniu i wyrównaniu podłoża należy je zagruntować, co jest szczególnie istotne w przypadku podłoży chłonnych. Jeśli tego nie wykonamy, podłoże wchłonie wodę z pierwszej warstwy szpachli i druga warstwa nie zachowa prawidłowej przyczepności – będzie się rolowała już podczas nakładania. Ponieważ gips działa korozyjnie na stal, konieczne jest zabezpieczenie wszystkich elementów przed kontaktem z tym materiałem.
Narzędzia: a) wąska szpachelka ze stali nierdzewnej do nabierania masy, b) szeroka szpachla do rozprowadzania masy i wyrównywania powierzchni, c) paca, do której mocuje się siatkę, służąca do szlifowania powierzchni gipsowych, d) tarcza szlifierska szlifierki do ścian z pochłaniaczem pyłu.
Przygotowanie masy
Gips szpachlowy jest dostępny w postaci suchej mieszanki, którą należy rozrobić z czystą, chłodną wodą w proporcjach podanych przez producenta. Proszek wsypuje się do wody powoli, a następnie miesza aż do uzyskania jednorodnej masy; najlepiej skorzystać z wolnoobrotowej wiertarki elektrycznej wyposażonej w mieszadło koszyczkowe. Po odczekaniu kilku minut należy masę ponownie wymieszać.
Na styku ściany i sufitu nakłada się najpierw placki gipsu, następnie starannie się je rozciera i dopiero pokrywa duże płaszczyzny.
Nakładanie gipsu szpachlowego
Ściany i sufity. Do nanoszenia gipsu szpachlowego używa się dwóch szpachelek ze stali nierdzewnej. Wąska służy do nabierania masy i przenoszenia jej na szeroką (min. 40 cm), ta zaś do rozprowadzania masy po wyrównywanej powierzchni. Do ostatecznego likwidowania nierówności należy użyć pacy krótkiej. Pozostałości gipsu od razu zdejmujemy z szerokie szpachli, gdyż zmieszane z porcją świeżej masy pozostaną w niej w postaci grudek. Masę szpachlową nakłada się dwiema warstwami o grubości ok. 3 mm i za każdym razem rozprowadza równomiernie na powierzchni ściany lub sufitu, silnie dociskając pacę do podłoża. Zaczyna się od miejsc trudno dostępnych, styku ścian z sufitem oraz sufitu, a w drugiej kolejności pokrywa powierzchnie ścian. Na ścianę gips szpachlowy nanosi się od dołu, rozprowadza ruchami półkolistymi i jednocześnie wyrównuje, zachowując przez cały czas kierunek od dołu ku górze. Masę szpachlową należy nakładać pojedynczymi warstwami o grubości około 3 mm. Dzięki temu warstwy szybko wysychają i łatwiej jest uzyskać pożądaną gładkość.
Jeśli ściany w łazience czy kuchni są pokryte płytami gipsowo-kartonowymi, należy najpierw zaszpachlować połączenia płyt i wkręty, a dopiero później całą powierzchnię.
W każdej warstwie gips szpachlowy nakłada się najpierw punktowo, a
następnie starannie rozciera. Gips szybko wiąże, dlatego wszelkie
korekty wykonujemy od razu.
Po wyschnięciu masy niewielkie
nierówności usuwamy papierem lub gąbką ścierną, siatką do szlifowania
lub szlifierką z pochłaniaczem pyłu. Wtedy też szlifuje się poszczególne
warstwy. Należy pamiętać, aby pracować w masce i okularach ochronnych.
Uchroni to przed wdychaniem bardzo drobnego pyłu powstającego podczas
szlifowania.
Spoinowanie płyt gipsowo-kartonowych. Powierzchnię płyt należy zagruntować odpowiednim preparatem. Następnie miejsca łączenia oraz wkręty pokrywa się cienką warstwą masy, wciska w nią taśmę papierową, z włókna szklanego lub specjalnej flizeliny i ponownie nakłada cienką warstwę szpachli. Warto zaznaczyć, iż dostępny jest gips szpachlowy przeznaczony do spoinowania płyt gipsowo-kartonowych bez użycia taśm. Muszą franspol radzi: mieć one jednak zaokrąglone krawędzie. Po całkowitym wyschnięciu masy należy ją przeszlifować w taki sam sposób, jak podczas obrabiania powierzchni ścian oraz sufitów.
Perforowany profil aluminiowy służy do ochrony narażonych na uszkodzenia mechaniczne narożników ścian i otworów budowlanych.
Miejsca szczególne. Wszystkie wypukłe narożniki ścian, narożniki powstałe na styku płyt gipsowo-kartonowych a także krawędzie ościeży okiennych oraz drzwiowych są szczególnie narażone na uszkodzenia mechaniczne. Dlatego podczas nakładania szpachli gipsowych trzeba je zabezpieczyć. Stosuje się w tym celu narożniki z aluminium lub PVC w kolorze gipsu szpachlowego.
Profil narożnika jest perforowany, co umożliwia jego łatwe i trwałe przymocowanie. Wzdłuż krawędzi muru, na obu płaszczyznach ściany nanosimy równolegle, punktowo masę szpachlową. Następnie przykładamy narożnik, ustawiając pion i mocno dociskamy. Po ok. pół godziny należy narożnik zatopić w masie, a po wyschnięciu pokryć ponownie jej cienką warstwą. Masę należy nakładać równą warstwą, gdyż w tych miejscach trudno ją tak szlifować, żeby nie odsłonić narożnika.
Uwaga. Szpachlówka gipsowa o podwyższonej odporności na wilgoć nie jest na nią odporna całkowicie. Dlatego okolice zlewozmywaka, wanny, brodzika oraz umywalki lepiej wyłożyć płytkami ceramicznymi lub innym materiałem odpornym na wodę. Konieczne jest zastosowanie preparatu gruntującego i izolującego, a następnie mocowanie płytek na klej cementowy.
Osadzanie narożnika: najpierw nakłada się placki masy gipsowej, a następnie przykleja do nich narożnik, dokładnie ustawiając go w pionie i zaciera gipsem jego powierzchnię wraz z przyległą ścianą.
Franspol radzi:
Stosowanie materiałów zawierających gips jest możliwe w kuchniach i łazienkach pod warunkiem przestrzegania pewnych zasad.
Konieczne jest stosowanie odpowiedniego preparatu gruntującego i izolującego, co często jeszcze jest przez inwestorów bagatelizowane. Tymczasem nawet zastosowanie wysokiej jakości kleju wysokoelastycznego, np. F-300 firmy Franspol, bez właściwego przygotowania podłoża nie gwarantuje trwałości okładziny.
Kolejnym elementem, decydującym o trwałości powierzchni z płytek ceramicznych, jest użycie wodoodpornej fugi – uniemożliwi to późniejsze wnikanie wody pod okładzinę i odspajanie płytek od podłoża.
Uzyskanie gładkiej powierzchni w miejscach niepokrytych płytkami, również jest możliwe dzięki zastosowaniu materiałów gipsowych. Duże nierówności należy zniwelować tynkiem gipsowym, zaś warstwę zewnętrzną może stanowić gips lub gładź szpachlowa. Aby jednak mieć pewność, że w czasie eksploatacji pomieszczenia wilgoć nie narobi szkód, warto zastosować materiał przeznaczony specjalnie do pomieszczeń wilgotnych, np. szpachlę gipsową Aqua S-4 firmy Franspol.