A wiosną kwiaty na trawniku
Trawnik wiosną, szczególnie wczesną, nie prezentuje się najokazalej, dlatego jeśli chcemy dodać mu urody, warto zdecydować się na posadzenie wśród trawy roślin cebulowych. Ukwiecenie murawy w ten sposób nie wymaga wielu zabiegów. By cieszyć się tak zagospodarowaną zielenią, wystarczy zadbać m.in. o odpowiedni dobór kwiatów oraz otoczyć je właściwą opieką.
DOBRANE ROŚLINY
Zanim wytypujemy zestaw kwiatów cebulowych na nasz trawnik, weźmy pod uwagę, że nie wszystkie gatunki i odmiany sprawdzą się w tej roli. Z zasady powinno się wybierać te, które są odporne na mróz i dobrze radzą sobie w naturalnym otoczeniu. Najlepiej sięgajmy po gatunki i odmiany mało kłopotliwe w uprawie, te, których cebul i bulw nie trzeba wykopywać po sezonie. Odpowiednie są rośliny łatwo poddające się naturalizacji. Nie mogą dać się zagłuszyć trawie, a także pozostają na swoim stanowisku przez lata. Równie ważne jest, by ich namnażanie następowało w sprzyjających warunkach przez cebule przybyszowe lub poprzez wysiew nasion. W tego typu założeniach nie zawiodą nas szafirki, cebulice, miniaturowe narcyzy, śnieżyce, śnieżyczki, szachownice kostkowe, puszkinie i tulipany botaniczne oraz tworzące bulwy krokusy, zimowit jesienny oraz ranniki – wiosenny i jesienny. Chociaż większość z nich dobrze rośnie zarówno w miejscach nasłonecznionych, jak i w półcieniu, to jednak te, którym zapewnimy stanowisko słoneczne, kwitną obficiej. Warto je posadzić wokół krzewów i drzew liściastych. Często w porze ich kwitnienia nie są jeszcze obsypane gęstymi liśćmi, dzięki czemu do kwiatów dociera dużo światła słonecznego. Drzewa sprawiają, że trawnik jest bardziej suchy oraz cieńszy, a takie warunki wiele gatunków i odmian cebulowych, na przykład krokusy, lubi najbardziej. Zazwyczaj rośliny tych odmian dobrze się też czują w opadłych jesienią liściach. Ponadto w strefie korzeniowej drzew i krzewów nie grozi im konkurencja innych roślin. Kolejnym argumentem za wyborem takiego posadzenia kwiatów jest nieregularnie spulchniana wokół drzew gleba – rośliny tu łatwo się same rozsiewają i dziczeją. Warto im zapewnić przepuszczalne, umiarkowanie wilgotne podłoże. Jeśli jednak zdecydujemy się na posadzenie szachownicy kostkowatej, to pamiętajmy, że wymaga ona wilgotnego podłoża.
ZASADY SADZENIA
Założenie kwietnego kobierca na trawniku z roślin cebulowych nie przysparza wielu problemów. Jednak, by cieszyć się urodą kwiatów, nie planujmy nasadzeń na szlakach komunikacyjnych, ponieważ rośliny cebulowe nie są odporne na deptanie. Również miejsca podmokłe nie są odpowiednie, cebule będą w nich bowiem narażone na gnicie. Nie sadźmy ich też tam, gdzie konieczne jest częste koszenie murawy. Na stanowiskach, na których chcemy posadzić kwiaty, nie ma potrzeby przekopywania trawnika. By posadzić cebulki, wystarczy zaopatrzyć się w poręczny pikownik lub specjalną sadzarkę do cebul. Cebulki najlepiej umieszczać na głębokości odpowiadającej wielokrotności trzem wysokościom cebuli – zbyt płytko posadzone mogą nie zakwitnąć. Na dno dołka, w którym umieszczamy bulwę, warto wsypać nieco ziemi kompostowej. Przysypmy nią również włożoną bulwę, a następnie lekko ugniećmy. Jeśli chcemy posadzić rośliny w dużej grupie, konieczne będzie wycięcie w przeznaczonym do nasadzeń miejscu płatów darni. Przyda się do tego ostry szpadel lub nóż, którym należy naciąć murawę z trzech stron. Po jej odwinięciu możemy spulchnić odkrytą glebę. Ułatwi to wrastanie korzeni w podłoże. Do dołka dodajmy też nieco ziemi kompostowej. W tak przygotowanym podłożu można już posadzić cebule. Następnie przykrywamy je darnią i lekko ją uklepujemy. Trawnik podlewamy, po krótkim czasie nie będzie na nim śladu naszej ingerencji. Cebulki warto dosadzać systematycznie, dlatego obserwujmy, gdzie rośliny są najdorodniejsze i w tych miejscach dosadzajmy nowe. Rośliny sadźmy losowo – tylko nieregularnie „rozrzucone” będą stwarzały wrażenie naturalnej kwiatowej murawy – zaś ułożone w rzędach skojarzą się z rabatą.
KWITNĄCY TRAWNIK
Chociaż wzbogacona o rośliny cebulowe murawa ma być z zasady jak
najbliższa naturze, to jednak warto jej dopomóc, zasilając rośliny nawozami wieloskładnikowymi – specjalnymi mieszankami nawozowymi przeznaczonymi dla roślin kwitnących. Sprawdzą się te ze zwiększoną ilością potasu, co w znacznym stopniu wzmocni cebule i zapewni obfite kwitnienie w kolejnym sezonie. Natomiast pamiętajmy, że gdy będziemy nawozić murawę, trawa może zagłuszyć rozwój posadzonych na nim kwiatów. Jeśli mamy na trawniku system zraszający, nie sadźmy tam roślin cebulowych. Częste podlewanie w okresie letniego spoczynku może bowiem spowodować gnicie cebul. By cieszyć się urodą kwiatów przez lata, nie należy zbyt wcześnie przystąpić do koszenia trawnika, na którym rosną nasze cebulowe. Dopóki ich liście są zielone, uczestniczą w gromadzeniu substancji zapasowych. Można też kosić trawę, zostawiając wysepki z kwiatami lub kosić trawę na wysokości nie zagrażającej liściom. Jednak najbezpieczniej poczekać z koszeniem aż do momentu, gdy liście uschną. Najczęściej ma to miejsce pod koniec maja lub na początku czerwca. Jeśli na naszej murawie rosną kwiaty rozmnażające się z nasion, takie jak ranniki czy cebulica, koszenie można rozpocząć dopiero po ich rozsianiu się. Siewki zakwitną zazwyczaj po 3-4 latach. W przypadku trawników naturalizowanych kwiatami cebulowym należy też być ostrożnym z takimi zabiegami jak areacja oraz wertykulacja murawy. Podczas ich wykonywania łatwo bowiem o uszkodzenie cebulek i bulw roślin.
ROŚLINY, KTÓRE SPRAWDZĄ SIĘ NA TRAWNIKU
ZIMOWIT JESIENNY
Jeśli chcemy, by także we wrześniu nasz trawnik prezentował się mniej typowo, koniecznie obsadźmy murawę zimowitem. Jego kwiaty pojawią się na trawie wraz z początkiem jesieni, lancetowate liście zaś w marcu, a w czerwcu zasychają. Zimowit jesienny jest bardzo podobny do krokusów i z nimi mylony. Skojarzenia z nimi budzi przede wszystkim lejkowaty kształt kwiatów, które mogą być pojedyncze lub pełne i ich kolorystyka w odcieniach lila, fioletu czy bieli. Tak jak wiele innych roślin cebulowych sadzimy jego bulwy pod koniec sierpnia. Z jednej, dorodnej bulwy wyrośnie nawet kilkanaście kwiatów.
TULIPANY BOTANICZNE
Rośliny z tej grupy zalicza się do stosunkowo łatwych w uprawie. Bardzo dobrze sobie radzą nawet w trudnych warunkach pogodowych. Tulipany botaniczne należą do najwcześniej kwitnących, niektóre mogą ozdobić trawnik już w marcu – zaliczają się do nich bardzo efektowne i niskie tulipany Kaufmana. Osiągają wysokość do 30 cm. Wyróżniają je efektowne kwiaty oraz charakterystyczne liście z brązową smugą, Do gatunków kwitnących na przełomie marca i kwietnia należy niski (15 cm) – tulipan Tarda. Poznamy go po sześciopłatkowych kwiatach w żółtym kolorze wewnątrz kielicha.
SZACHOWNICA KOSTKOWATA
To roślina wprost idealna do uprawy na trawniku usytuowanym w lekkim półcieniu. Swoją nazwę zawdzięcza wzorowi na płatkach, który dosłownie kojarzy się z motywem szachownicy. Równie atrakcyjny jest kształt i kolor kwiatów. Mają formę zwisających dzwonków, mogą być białe, purpurowe lub różowe, zakwitają w kwietniu i maju. Szachownica kostkowata ma wzniesiony pokrój i dorasta do 40 cm wysokości. Lancetowate, cienkie liście wyrastające z pędów są tylko delikatnym dodatkiem. Warto ją posadzić w słonecznym lub półcienistym miejscu oraz lekkim i żyznym podłożu.
PUSZKINIA CEBULICOWATA
Chociaż pochodzi z Azji Mniejszej, gdzie kwitnie na łąkach, to doskonale radzi sobie w naszych warunkach. Podobnie jak krokusy czy przebiśniegi ozdobi nasz trawnik już na przedwiośniu. Przy sprzyjającej pogodzie już w marcu możemy go podziwiać na murawie. Wówczas to wyrastają lancetowate ciemnozielone liście oraz pędy, zwieńczone zebranymi w efektowne grona sześciopłatkowymi kwiatami. Atutem puszkinii jest również kolorystyka kwiatostanów – bladoniebieska z delikatnymi niebieskimi bądź beżowymi liniami (odmiana ‘Alba’). To bylina, która wytwarza bardzo dużo nasion i w ten sposób się rozsiewa. Jednak część pędów po przekwitnieniu warto usunąć, by nie dopuszczać do osłabienia rośliny.
KROKUSY
Wszyscy zachwycają się dziko rosnącymi krokusami, które spotykamy na górskich halach – to krokusy spiskie. Na trawnikach doskonale prezentują się wszystkie odmiany tych kwiatów. Wielość kolorów sprawia, że możemy z nich stworzyć kompozycję jedno- lub wielobarwną w licznych odcieniach fioletu, bieli oraz żółcieni. Do bardzo dekoracyjnych należą krokusy wielokwiatowe, np. żółty ‘Golden Yellow’, fioletowy ‘Flower Record’ czy biały ‘Jeanne d’Arc’. Można także sięgnąć po liczne odmiany krokusów botanicznych, które są drobniejsze i świetnie radzą sobie na murawie, to m.in. białofioletowy ‘Prins Claus’ czy biały ‘Ard Schenk’.
RANNIKI - wiosenny i zimowy
Należą do pierwszych zwiastunów wiosny. Ranniki zimowe mogą bowiem zakwitnąć już w lutym jeszcze przed przebiśniegami. Wyróżniają je nie tylko piękne soczystożółte kielichowate kwiaty o średnicy do 4 cm, ale także charakterystyczne głęboko powcinane liście tworzące kryzę wokół kwiatostanu. Ranniki nie lubią zbyt wysokich temperatur, optymalna dla ich kwitnienia jest ta w granicach 10oC, gdy osiąga ona kilkanaście stopni szybciej przekwitają. Bulwy ranników co 2-3 lata trzeba niestety podzielić, inaczej wyradzają się.
SZAFIRKI
Posadzone w dużych grupach będą ozdobą trawnika w kwietniu i na początku maja, kiedy rozkwitają. Poza charakterystyczną szafirową barwą coraz większym powodzeniem cieszą się szafirki: białe, purpurowe, fioletowe czy niebieskie. Do dyspozycji mamy kilka gatunków. Do naturalizacji odpowiednie będą niskie odmiany o wysokości do 20 cm. Dobry wybór to szafirek aramejski. Warto sięgnąć po mniej typowe odmiany jak biała ‘Album’ czy różowa ‘Pink Sunraise’. Sprawdzi się także szafirek miękkolistny.
NARCYZY
Należą do bardzo wytrzymałych roślin, dlatego świetnie sprawdzają się na murawie. Zaskakują wielością kształtów oraz różnymi odcieniami żółcieni – od bladożółtego i kremowej bieli po jaskrawą wręcz pomarańczową barwę. Mają też bardzo zróżnicowany pokrój. Ich odmian jest bez liku – nawet więcej niż tulipanów, jednak do posadzenia na trawniku wybierzmy te niezbyt wysokie. Doskonale sprawdzi się m.in. narcyz trąbkowy ‘Topolino‘ o wysokości od 10 do 30 cm w pięknym kremowożółtym kolorze. Na murawę można również wybrać takie odmiany jak białożółty ‘Ice Folies‘, o bardzo dekoracyjnej formie. Wyróżnia go duży żółty przykoronek połączony z białymi listkami okwiatu. Okazałe kwiaty pojawiają się już w marcu. W naturalizacyjnych założeniach warto też wykorzystać odmianę trąbkową ‘Dutch Master‘. Jego atutem są duże jaskrawożółte kwiaty.